Qua gloria parta urbem auspicato condere et firmare dicitur primum cogitavisse rem publicam. Urbi
autem locum, quod est ei, qui diuturnam rem publicam serere conatur, diligentissime providendum, incredibili oportunitate delegit. Neque enim ad mare
admovit, quod ei fuit illa manu copiisque facillimum,
-- --
ut in agrum Rutulorum Aboriginumque procederet, aut in ostio Tiberino, quem in locum multis
post annis rex Ancus coloniam deduxit, urbem ipse
conderet, sed hoc vir excellenti providentia sensit ac
vidit, non esse oportunissimos situs maritimos urbibus eis, quae ad spem diuturnitatis conderentur atque
imperii, primum quod essent urbes maritimae non solum multis periculis oppositae, sed etiam caecis.
Est autem maritimis urbibus etiam quaedam corruptela ac demutatio morum; admiscentur enim novis
sermonibus ac disciplinis et inportantur non merces
solum adventiciae, sed etiam mores, ut nihil possit
in patriis institutis manere integrum. Iam
qui incolunt eas urbes, non haerent in suis sedibus,
sed volucri semper spe et cogitatione rapiuntur a domo
longius, atque etiam cum manent corpore, animo tamen exulant et vagantur. Nec vero ulla res magis
labefactatam diu et Carthaginem et Corinthum pervertit aliquando quam hic error ac dissipatio civium,
quod mercandi cupiditate et navigandi et agrorum et armorum cultum reliquerant.